Aan het woord is: Anna Leest (55). Twee keer eerder had Anna een stuk van de pelgrimsroute naar Santiago de Compostella (in het Spaans 'Camino de Santiago') gelopen. Ze was net naar Frankrijk gereisd om vanaf daar de 'Camino del Norte' (langs de noord-westelijke Spaanse kustlijn naar Santiago de Comostella) te lopen toen corona uitbrak. Ze was vol goede moed, maar moest toch omkeren en steeds meer haast maken om terug in Nederland te kunnen komen. Daarbij werd ze geholpen door haar 'Camino-engel'. Haar verhaal schreef ze op voor de 'Jacobsstaf', een tijdschrift voor en over pelgrims van het genootschap van Sint Jacob. Ik mocht het ook plaatsen op deze website.

Op woensdag 11 maart ben ik vertrokken naar Cahors in Frankrijk, voor mijn derde camino, een wandeling van 3 maanden. Mijn doel is de Franse camino vervolgen en dan de Camino del Norte lopen, langs de noordkust van Spanje, naar Santiago.

Het coronavirus heeft Europa dan al bereikt en in Nederland zijn de eerste gevallen bekend. Het geeft me een gevoel van onrust en ik vraag mij af of ik wel moet gaan. Toch ga ik, met twijfel, aan mijn wandeling beginnen. Ik volg de ontwikkelingen via het nieuws uit Nederland en de app van Buitenlandse Zaken, maar die loopt een dag achter met de info. In het zuiden van Frankrijk lijkt nog niets aan de hand.

Donderdagavond 12 maart kondigt Macron aan dat de scholen in Frankrijk gaan sluiten. In Spanje zijn de maatregelen al verder en ik weet wat er gaat volgen. Ik overweeg om in Frankrijk te blijven, een periode te overbruggen en verder te lopen als alles is overgewaaid. Mijn familie wil dat ik naar huis kom. Ik heb nog geen haast. Iedere dag dat ik hier kan genieten is meegenomen. En genieten doe ik van de rust, het prachtige Franse landschap, de sfeer in dorpen en stadjes en van de vogels.
Die zaterdagavond sluiten de cafés en restaurants in Frankrijk en verderop gaan enkele gites sluiten.

Zondagmiddag zie ik op de televisie dat nog 80% van de treinen en vliegtuigen rijdt en vliegt. Ik bedenk dat ik toch maar over een paar dagen naar huis ga. Ik neem aan dat ik nog tijd heb. En de Fransen die ik spreek, geven aan dat het echt geen probleem is, dat ik als pelgrim prima door kan lopen en dat er altijd gites open zullen blijven.

Maandagochtend ben ik onrustig, het voelt niet goed om nog een dag rustig te wandelen en ik besluit te gaan liften. Een auto stopt en een vriendelijke dame vraagt waar ik heen wil. Ik leg uit in mijn beste Frans dat ik naar een station wil en uiteindelijk naar Nederland. Ze vraagt zich af of ik daar nog kan komen. De schrik slaat mij om het hart. Ze brengt me naar Moissac, 12 kilometer verderop. Onderweg blijkt dat ze Engels spreekt. Dat scheelt. Ze weet uit ervaring dat je hier moeilijk weg komt. Ze verwacht niet dat er hier nog een trein rijdt. Gelukkig is het stationsloket in Moissac nog bemand en inderdaad: geen treinen. Ik koop een ticket vanaf Montauban voor de volgende dag, het tijdstip van vertrek is onduidelijk.
De vrouw wil me naar Montauban brengen, nog 25 kilometer verder. Ze glimlacht als we weer in de auto stappen. Mijn naam is ook Anna, zegt ze. Ze is zó blij dat ze voor mij gestopt is. Ze stopt namelijk nooit voor lifters, maar ze voelde dat ze voor mij moest stoppen. Ik word er emotioneel van: ík ben blij dat ze gestopt is.
Ze geeft me haar 06-nummer en drukt me op het hart te bellen als ik alsnog vast kom te zitten. Dan komt ze me halen. Ze heeft een appartement, waar ik kan verblijven.
In Montauban zet ze me af bij het station. Ik blijf dankbaar en verwonderd achter. Wat een bijzondere vrouw, wat een engel op mijn pad.

In Montauban zijn er zorgelijke blikken bij het loket als ze mijn bestemming zien en ik krijg de vraag of ik niet vandáág kan vertrekken in plaats van morgen. Gráág, als ik maar wegkom. Die middag vertrek ik naar Bordeaux in een bomvolle trein. Daar aangekomen blijkt de aansluiting naar Parijs te zijn geannuleerd en moet ik een trein later nemen. Ik arriveer in Parijs op het tijdstip dat mijn trein vanaf Gare du Nord vertrekt. Dat was de laatste trein naar Nederland voor vandaag. Toch ben ik opgelucht dat ik in Parijs ben, 'bijna thuis'.

Op het station zijn alle loketten dicht vanwege corona. Ik vind na een poosje zoeken een medewerker en mijn ticket wordt omgeboekt naar de volgende ochtend. De man vraagt of ik al een slaapplaats heb. Als ik zeg dat ik een hotel ga zoeken, schudt hij zijn hoofd en verwijst hij me naar een collega. De collega schrijft mijn naam en bestemming op een lijst en zegt mij en nog zo'n 20 gestrande reizigers te wachten. Wordt dit mijn eerste overnachting op een station? Na een halfuur komt ze terug en krijgen we een papier met een hotelovernachting. Van de spoorwegen. Klasse!
Eenmaal op de hotelkamer krijg ik een appje van een collega met de vraag waar ik ben, want de grenzen van Frankrijk gaan morgen dicht!
De volgende ochtend passeert de trein rond 9 uur de Franse grens. 3 uur later gaat de boel op slot.

Ik stuur een appje naar Anna dat ik het gehaald heb en bedank haar nogmaals dat ze me geholpen heeft. Ze antwoordt dat ze blij is voor mij gestopt te zijn en dat ik haar moet bellen als ik mijn wandeling zal hervatten. Dat ga ik zeker doen. Mijn Camino-engel.

Aan het woord is: Jules Bakker (42). Hij had zijn huis verkocht, bijna al zijn spullen weggedaan en zijn baan als grafisch vormgever opgezegd om op wereldreis te gaan. Halverwege brak hij die vanwege de corona-uitbraak af.

Een jaar lang lente, dat leek me heerlijk. Ik had geen vastomlijnd plan welke landen ik wilde zien, ik wilde steeds na een week of twee verder trekken en zo met het lenteseizoen mee reizen over de aardbol. Maar dat plan heb ik losgelaten, want het is vanwege de verschillende hoogtes van landen en de ligging ten opzichte van de evenaar niet zo dat je zeg maar met de lente mee kunt opschuiven naar het oosten. Na een aantal maanden reizen was ik Taiwan rond aan het fietsen toen ik voor het eerst hoorde over corona. Iedereen droeg mondkapjes. Ik niet, want ik wist niet waar ik er eentje kon kopen en voelde me ook wel veilig met alle bescherming van de anderen. Voor China gold toen al een negatief reisadvies, maar Taiwan stond nog op groen. Ik denk dat ze er allemaal een mondkapje droegen omdat ze eerder zwaar getroffen waren door SARS.

Nieuw-Zeeland op slot
Vanuit Taiwan ben ik naar Nieuw-Zeeland gegaan. Toen ik er aankwam, was er nog niets aan de hand, terwijl Nederland al vijf weken te maken had met corona. Op een gegeven moment kregen alle reizigers twee dagen de tijd om zich naar een plek te begeven waar ze een paar weken zouden kunnen verblijven, omdat de wegen afgesloten werden. Als ik ergens naartoe wilde gaan, vroeg de politie me onderweg waarheen ik wilde en waarom. Zonder noodzakelijke reden tot reizen werd ik verzocht weer terug te keren. Op supermarkten na was alles dicht en de temperatuur van mensen werd opgenomen. Op dat moment was ik met een reisgenote, een vriendin van mij, en we besloten naar Christchurch te gaan, de grootste stad op het Zuidereiland. Dat leek ons handig, want daar is een internationaal vliegveld. We hadden Zuid-Amerika op het oog. Maar ook Air New Zealand stopte met vliegen en repatriëren bleek nog de enige optie. Diverse vliegtuigmaatschappijen cancelden steeds vluchten. Ik werd er niet onrustig van, maar in het motel waar we zaten, waren ook reizigers die in de problemen kwamen, omdat ze het geld voor de geannuleerde tickets niet op dat moment terugkregen en steeds weer een vlucht boekten in de hoop naar huis te kunnen. Zo bereikten sommigen de limiet van hun creditcard. Dat was wel heel droevig. Mij lukte het uiteindelijk half april om naar Nederland te vliegen. Een vriendin had op Facebook een bericht over beschikbare woonruimte in Haarlem gezien en daar kon ik terecht.

Nederland als losgeslagen bende
Net weer in Nederland voelde het voor mij als een losgeslagen bende met zoveel mensen op straat, winkels open. Een groot verschil met de strenge lockdown in Nieuw-Zeeland. Daar hielden mensen zich ook strikt aan de maatregelen, ze zijn vanwege de frequente aardbevingen gewend orders van de regering op te volgen.
Ik ging er ook gewoon in mee, ik ben geen type dat lastig gaat doen, ik neem het zoals het komt, ik voeg me naar de regels in een land. Misschien heb ik wat dat betreft de beeldvorming rondom de Nederlander in het buitenland wel wat verbeterd, haha. Ik heb er geen mening over wat ik beter vind, de lockdown van daar of hier. Ik heb gewoon niet snel mijn mening ergens over klaar. Ik aanschouw vooral en neem het zoals het komt.

Even naast de maatschappij
Het eerste halfjaar reizen is me heel goed bevallen en in totaal een jaar weggaan voelde behapbaar, ik mis alles dan één keer. Eén keer de verjaardagen van familie en vrienden, één keer het internationale jeugdbadmintontoernooi dat ik jaarlijks organiseer, één keer het bevrijdingsfestival. Dus ik ga zeker nog een halfjaar op pad. Ik houd een paar websites over de wereldwijde coronasituatie in de gaten, zoals die van IATA. Het eerste land dat opengaat, daar ga ik heen. Maar alleen als er niet allerlei reserveringsregels gelden die toch een quarantainegevoel geven. Ik hoop dat het over een maand of twee, drie mogelijk is.
Als het een halfjaar zou duren voordat ik weer weg kan, dan zou ik me nutteloos gaan voelen. Maar voor nu voel ik geen stress over het wachten. Even naast de maatschappij staan voelt wel lekker. Ik ben gewoon blij als de zon schijnt. Het is wel wat saai. Na het vele wandelen hou ik daar inmiddels niet meer van, haha.

Bevrijdend
Niets te doen hebben hier in Nederland zet me ook niet sterker aan tot nadenken. Hoewel ik de merkwaardigheid van ruim veertig jaar onafgebroken werken wel nog meer begin in te zien. Jarenlang voelde het voor mij als geen keus hebben, het leven was gewoon zo. Maar ik vind het toch wel een erg verstikkend regime wat we onszelf aandoen. Misschien hoort het ook bij de midlifecrisis dat ik daar zo over nadenk. Ik vond het niet niks om dak- en werkloos te worden en als ik mijn wereldreis heb afgemaakt, zal ik ook wel weer met frisse tegenzin aan het werk gaan. Maar als ik erbij nadenk, ook bij weer een vaste woonplek krijgen, voelt het als bij mijn keel gegrepen worden. Het voelde zo bevrijdend om mijn huis uit 1898 te verkopen. Zo begon mijn plan van de wereldreis. Er zou een noodzakelijke, dure verbouwing aan het huis aankomen en ik dacht: met dat geld kan ik ook heel andere dingen doen. Ik zag ook hoe mijn moeder van 72 inmiddels niet meer goed op reis durft en dan denk ik: ik wil niet alleen maar sparen voor later.

Eigen plan trekken
Het was erg grappig om te ervaren hoe verschillend mensen reageerden toen ik vertelde dat ik mijn baan had opgezegd, mijn huis had verkocht en bijna al mijn spullen had weggedaan om te gaan reizen. De ene helft begreep me totaal niet, de andere helft was heel enthousiast. Bij sommigen had ik ook precies een tegenovergestelde reactie verwacht dan ze gaven, juist enthousiasme in plaats van ontsteltenis of andersom. Ik trok me in ieder geval niets aan van hun meningen, dat is wel echt een voordeel van ouder worden. Dat was ooit wel anders. Toen ik een bedrijfsfiets had gekocht en me afvroeg wat ik er eigenlijk mee zou doen, zag ik in het centrum van Haarlem een vertrekpunt van de pelgrimsroute naar Santiago de Compostella. Zo kwam ik op het idee: een week later vertrok ik op de fiets daarheen. Ik had bij wijze van spreken nooit verder gefietst dan naar de badmintonclub in Haarlem, dus ik zag de reacties al voor me... Ik vertelde daarom alleen tegen mijn moeder en een paar andere naasten over mijn reisplan. De tocht is niet van spirituele betekenis voor me geweest. Inzichten krijg ik toch elke dag wel. Ik heb een mooie dag als ik lekker heb gegeten en een ooievaar heb gezien, bij wijze van. Ik ben misschien wel onbedoeld bekwaam in mindful zijn. Wel kalmeerde de fietstocht me. Ik kreeg bijvoorbeeld weer een heel ontspannen arm waarmee ik weer in leesbaar handschrift kon schrijven zoals ik het had geleerd van juf Gerda, haha.

Ik hoop dat meer mensen zich gaan afvragen of de invulling van hun leven is wat ze willen. Ik ken veel mensen voor wie het goed zou zijn om een tijdje te gaan reizen. Ook om met eigen ogen te zien hoe anderen op de wereld leven en te beseffen dat we in Nederland bij de 3% van de meest welvarende landen horen. Maar, net als bij goede voornemens aan het begin van het jaar, denk ik dat veel mensen veranderingen uiteindelijk niet daadwerkelijk doorvoeren. Ik geloof ook niet in de anderhalvemetersamenleving. We staan gewoon in de pauzestand. Nu we aan het versoepelen zijn, zijn mensen niet meer te stoppen.

Aan het woord is: René Laenen (45), hij woont in Hoofddorp, werkt bij een verffabrikant als sales promotor en is medeoprichter van Beards4Life. De vijf mannen zouden op 3 juli 'Rondje Nederland' rennen en geld ophalen voor de Hersenstichting. Het kan door corona niet doorgaan. Via de Facebookpagina en Instagram kun je de laatste stand van zaken volgen.

Ritchie, Maarten, Sven, Frank en ik kennen elkaar van obstakelruns. Dat zijn hardloopevenementen, vaak door de natuur, waarbij je onderweg allerlei obstakels tegenkomt. Bijvoorbeeld door modder glijden, door sloten zwemmen, over houten muren en touwnetten klimmen, en onder prikkeldraad door kruipen. Het gaat er niet om hoe snel je bent, het gaat om de duur, om het opzoeken van je fysieke en psychologische grenzen in de sport. Een van de baarden (Ritchie) kwam op het idee om als een team Rondje Nederland te gaan lopen. Op eentje na hadden we allemaal een baard en zo werd het Beards4Life. Die vijfde heeft zijn stoppelbaardje ook laten groeien.

Binnen het obstakelrunwereldje zijn we redelijk bekend geworden doordat we hebben meegedaan met wereldkampioenschappen en filmpjes maken. En het is een relatief klein wereldje, je komt altijd dezelfde mensen tegen. In de top van Nederland ken ik 150 tot 200 mensen die aan bijna elk evenement deelnemen. Het is ook een broederlijke community waarbinnen iedereen elkaar het beste gunt. In een wedstrijdje zijn we elkaars tegenstander, na de wedstrijd drinken we samen een biertje. De community is ook erg begaan met goede doelen, zoals we wel gemerkt hebben toen we met dit plan naar buiten kwamen. Dat vind ik wel vrij uniek. Bij andere sporten zie ik het veel minder.

Rondje Nederland in het water gevallen
Een van ons team heeft te maken gehad met depressie. Hij zegt: 'ik ben er pas beter uit gekomen toen ik meer ging sporten, toen ik m'n koppie leeg kon lopen.' Je bent natuurlijk niet genezen van depressie zodra je gaat bewegen, maar het helpt wel. Ik merk bij mezelf ook dat ik na een zware dag weer fris ben en rust voel zodra ik heb gelopen. Samen hadden we het plan opgevat om vanaf 3 juli dit jaar een Rondje Nederland te lopen en fietsen. Ruim 1600 kilometer in 7 dagen, 24 uur per dag, non-stop, als een estafette elkaar aflossend. We lopen zoveel mogelijk tegen de Nederlandse grens als symbool voor de grens waar veel mensen als gevolg van een depressie mee te maken krijgen.
Ons evenement is in het water gevallen door corona, want we konden de veiligheid niet waarborgen en hadden te maken met de sponsoren die de nadelige financiële gevolgen van corona ondervonden. Ze zeiden: als we weer op de rit zijn, kunnen we jullie ondersteunen. Ook zouden we nu niet de aandacht voor depressie weten te genereren die we voor ogen hadden. Hoewel de urgentie van de aandacht voor depressie wel groter wordt in coronatijd. Ik merk in mijn kennissenkring dat diverse mensen veel moeite hebben met alleen zijn. Mensen die toch al niet zo lekker in hun vel zaten, krijgen corona er bovenop.

We hebben besloten rondje Nederland uit te stellen naar juli 2021. Wat we al geregeld hadden, staat nu in de ijskast. Maar het kost nog wel meer organisatie om het volgend jaar vloeiend te laten verlopen. Daarover overleggen we met videobellen, want we wonen verspreid over het land, in Hilversum, Callantsoog, Braamt en Hoofddorp.

Coronakilo's, maar wel blijven bewegen
Intussen zitten we niet stil. Hoewel, de coronakilo's zitten er bij sommige baarden wel aan, haha. Ik let nu niet zo op m’n voeding als wanneer we aan runs meedoen. Daar ga ik in het najaar weer serieus mee aan de gang. Maar we blijven wel alle vijf trainen. We zitten op het niveau dat we Rondje Nederland aan zouden kunnen en dat willen we zo houden. Ik train regelmatig met Maarten; een van de andere 'baarden' die ook in Hoofddorp woont. We plaatsen er berichtjes over op onze Facebookpagina.

Ik heb zelf nu ook veel tijd voor het trainen, want corona heeft grote impact op mijn werk. Mijn klanten zijn verfwinkels in het hele land. Ik train en coach winkelpersoneel hoe ze hun klanten kunnen adviseren over verfgereedschappen zoals kwasten en rollers. Die winkels zijn wel open, maar mijn werkgever heeft bepaald dat ik vanwege het besmettingsgevaar de winkels nu niet mag bezoeken. Ik baal ervan, want ik mis het contact met mijn klanten. Nu werk ik achter mijn computer, ik help klanten via mail met vragen of problemen. De situatie heeft er ook voor gezorgd dat mijn taken wat veranderd zijn. Ik schrijf voiceoverteksten voor filmpjes om klanten op die manier te kunnen trainen en spreek ze ook thuis in. Ik ben zeker geen hele werkdagen bezig, dus ga ik tussendoor af en toe hardlopen om weer fris achter mijn computer te verschijnen en mijn conditie op peil te houden. Verder heb ik afgelopen maand veel vrij genomen omdat ik eigenlijk op vakantie zou gaan. En afgelopen week ben ik ook een dagje op de Veluwe gaan wandelen met mijn vrouw.

Meetrainen, doneren, sponsoren
Tot volgend jaar juli organiseren we ook allerlei evenementen om meer mensen te betrekken bij dit megaproject die willen meetrainen, doneren en/of sponsoren. Ons laatste evenement was bijvoorbeeld een duurtraining, rondjes in en rond Schagen lopen in 30 uur. We hadden een estafetteschema gemaakt en ervoor gezorgd dat ook mensen die kleinere stukjes willen lopen, konden meedoen. We geven ook bij elk evenement aan wat we precies doen en wat je moet kunnen.
Daarnaast organiseert een grote partij in obstakelruns, Strong Viking, in het komende jaar de Virtual Viking. Je gaat dan niet naar een run ergens in het land, maar je rent in je eigen omgeving een van de afstanden en je plaatst daarover berichtjes op Facebook. Volgende week gaan wij als team Beards4Life meedoen om Strong Viking te ondersteunen. Wat we verder in de komende tijd kunnen doen, is afhankelijk van de coronamaatregelen. Als sportscholen open kunnen en grote groepen weer zijn toegestaan, kunnen we social trails organiseren. Dan gaan we met groepjes hardlopen door de duinen of langs het strand.

Snelstgroeiende sport
Vorig jaar was obstacle running trouwens de snelstgroeiende sport in Nederland. Ik denk dat het komt doordat iedereen het kan. Als recreant beleef je het als buiten spelen, als een klein kind mag je vies worden, klimmen, klauteren. Voor bedrijven is het een mooie vorm van teambuilding, je ziet veel inschrijvingen vanuit die hoek. En er doen vriendengroepen mee. Het is een heel sociaal gebeuren tijdens een run. Iedereen helpt elkaar, wacht op elkaar. Iemand die niet zo fit is, wordt geholpen door anderen om toch de finish te bereiken. Ik doe het als wedstrijdsport, dan zijn er regels en gelukkig ook leeftijdscategorieën zodat iedereen tegen gelijkgestemden kan racen. Ik kan niet met de jonkies meedoen omdat die veel te snel zijn, maar in mijn categorie kan ik (nog) redelijk meekomen.

Foto’s: Judith de Vos, Mantis Photography