Aan het woord is: Joyce Wethmar (35), zij woont in Hillegom met haar vriend Jelle, drie katten, twee honden en vier kippen. Drie weekends per maand en de helft van de vakanties zijn de twee kinderen van Jelle van 13 en 11 bij hen.

In februari hoorde ik dat ik zes weken zwanger ben. Dat voelde heel bijzonder, want ik heb een ziekte waardoor het niet heel vanzelfsprekend was dat het zou lukken en zeker niet snel. Kennelijk was ik er gezond genoeg voor, zei mijn arts. In de eerste paar weken vond ik het wel spannend. Een mogelijke miskraam ging door mijn hoofd, want ik val vanwege mijn ziekte/vruchtbaarheidsbehandeling in een risicogroep, ik heb een grotere kans op een miskraam. Maar ik leef per dag, ik ga me geen zorgen maken over dingen die niet uit hoeven te komen. Het loopt zoals het loopt. Ik benader het net als mijn ziekte: die heb ik op mijn pad gekregen, omdat ik er iets van te leren had.

Miste Jelle bij de twintigwekenecho
Wel wil ik voor mijn baby goed zorgen, ik voel een grote verantwoordelijkheid naar ons kindje. Ik probeer steeds de echo elke vier weken te plannen, niet elke twee weken, zoals de arts wil vanwege mijn ziekte. Ik merk dat de geluidsgolven niet zo best zijn. Mijn baby draait er vaak door weg en trapt vanaf een paar uur na de echo nog twee dagen hard in mijn buik.
Vanaf het moment van de lockdown tot kortgeleden mocht Jelle niet mee naar de echo, hij moest buiten blijven. Tijdens de twintigwekenecho belde ik hem toen ik op de behandeltafel lag. Hij kon horen hoe de arts vertelde wat ze zag. Ze vertelt heel duidelijk en leuk, dus zo kon hij het toch een beetje mee beleven. En ik maakte tussentijds een filmpje van het beeldscherm, zodat hij daarna toch kon meekijken. Na de twintigwekenecho kreeg ik een envelop mee, die we buiten samen openmaakten. Zo lazen we samen: we krijgen een jongetje.

Gedachtekracht
Zoals ik in mijn zwangerschap in vertrouwen ben, zo beleef ik ook deze coronatijd. In het begin voelde ik zoveel angst op straat. Ik dacht: ik kan erin meegaan of niet. Ik kan mezelf opsluiten in mijn huis, maar ik heb een keuze. Wat je aandacht geeft, groeit. Angst en verdriet mogen er in mij zijn, maar ik wil er niet in blijven zitten. Ik richt me dan op vertrouwen en voel mijn eigen kracht weer. Ik kies mijn eigen 'wijze' weg. Daardoor voel ik me vrij. Ik doe boodschappen en wandel met de hondjes.

Jelle staat er hetzelfde in als ik. Hij is net als ik gevoelig, maar ook niet zo bang. Hij is hoofd technische dienst van een bedrijf. We zijn allebei even erg verkouden geweest. Jelle mocht toen twee weken niet aan het werk zijn. Dat hebben we positief benaderd door een kamer in huis te verbouwen tot kinderkamer.
Verder zorgen we goed voor onszelf door gezond te eten. Het nieuws keken we al jaren niet, dat geeft rust. Want er is nooit iets leuks in het nieuws, het gaat alleen maar over wat er slecht gaat in de wereld. We lezen boeken. Ik ben nu bezig in 'Vrije geboorte'. Een prachtig boek, ook als je bijvoorbeeld vanwege eerdere baringspijn twijfelt over nog een kindje krijgen. Bevallen kan echt anders! Wellicht heb je ook iets aan het boek als je niet zwanger bent, want het gaat over in vertrouwen zijn.

Iets voorzichtiger
Ik moest in de afgelopen maanden een paar keer naar de spoedpost in het ziekenhuis. De laatste keer was drie weken geleden. Ik werd op de gipskamer 'gedumpt', Jelle mocht niet mee naar binnen. Ik ging aan het infuus vanwege een te lage cortisolwaarde, terwijl ik van achter het gordijntje mijn buurvrouw hoorde krijsen. Een drukte van jewelste. Dit soort ervaringen wil ik natuurlijk wel zoveel mogelijk voorkomen. Daarom ben ik wat voorzichtiger. Ik kijk bijvoorbeeld uit bij wie ik op bezoek ga en lig wat vaker om te rusten. En als we met Pinksteren gaan kamperen, gaan we naar een camping op een groot terrein met maar vijftien kampeerplekken en we nemen onze eigen wc mee, dus we komen de andere gasten nauwelijks tegen.
Daarnaast hebben we met de ex van Jelle afgesproken hun kinderen twee weken niet te zien. Zijn dochter gaat naar een paardrijkamp en slaapt dan met een ander meisje op een kamer. Ze gaat ook naar school. Omdat nog niet heel duidelijk is in hoeverre kinderen anderen met corona kunnen besmetten, zijn we voorzichtig en ook realistisch.

Voorbereiden op bevalling
Ik wilde naar zwangerschapsyoga, maar dat kon vanwege corona niet doorgaan. Nu doe ik eens per week mee met een filmpje. Dat geef rust. Wat mij nu ook goed doet, is lopen op 'barefootschoenen'. De voorkant is breder dan bij andere schoenen. Daardoor helpen ze voeten zich weer te vormen zoals ze horen te zijn, zoals we geboren worden, met een bredere kant bij de tenen. De zool is dun, waardoor ik de Aarde beter voel, zonder dat steentjes pijn doen. Ze helpen me meer vanuit mijn hart te leven.
Ook gaan we een cursus Hypnobirthing doen om ons kindje rustiger en positiever ter wereld te brengen en hebben we ons een beetje verdiept in een lotusbevalling, waarbij de navelstreng niet wordt doorgeknipt. De baby blijft dan verbonden met alle voedingsstoffen, totdat de navelstreng er vanzelf afvalt. Ik wil graag thuis bevallen, maar dat kan niet, want ik moet aan het infuus. Dan mag Jelle er gelukkig wel bij zijn. Sommige mensen zijn bang dat ze ons kind dan niet mogen vasthouden. Maar Jelle en ik zijn niet zo van ons kind achter het raam laten zien. Ach, we zien wel, het duurt nog zoveel maanden. Wie weet hoe de wereld er dan uitziet.

Beter zorgen voor jezelf en elkaar
Tijdens mijn zwangerschap keer ik meer naar binnen en coronatijd doet dat nog extra met me. Nu ik weinig sociale afspraken heb, heb ik alle tijd om contact met onze baby te maken. Ook heb ik alle tijd en rust om kwesties in mezelf te zien die ik nog wilde oplossen. En ik sta stil bij de veranderingen die ik opmerk in coronatijd. De lucht is nu vaak knalblauw met wat echte wolkjes, niet met vliegtuigstrepen. Ik realiseer me dan weer erg hoezeer we de natuur verpesten. Het zou zo mooi zijn als we ons er bewuster van worden. Ik vind het zo mooi dat de natuur opleeft, dat is echt heel belangrijk. Ik hoop zo dat we die verbetering vast kunnen houden. Dat we met onze reislust merken dat ook Nederland heel mooi kan zijn.

De rust op straat vind ik fijn. Het raasde allemaal zo. Ik zou het mooi vinden als mensen, nu ze meer tijd hebben om te voelen en gewoon te 'zijn', beter voor zichzelf en elkaar zorgen. Ik hoop ook dat we meer oog hebben voor menselijke verschillen en er rekening mee houden. Zo zijn sommige volwassenen en kinderen gevoeliger dan anderen. Ik merk bijvoorbeeld dat de zoon van Jelle met het thuisonderwijs beter functioneert. Hij heeft rust thuis zonder afleiding van andere leerlingen. Op werkvlak zie je ook dat de ene wel vaart bij op kantoor zijn, de ander bij thuiswerken.

Ik wens ieder toe dat hij vanuit liefde kan kijken wat de wereld en de mens nodig heeft. Laten we de angst loslaten en vanuit vertrouwen leven dat hetgeen we meemaken nodig is. Wat je aandacht geeft, groeit ♥

Aan het woord is: Gerjanne Sluijter (64), ze woont in Haarlem en werkt als assistent-begeleider bij Kinderdienstencentrum (KDC) de Wollewei.

Normaal gesproken werk ik met kinderen met een verstandelijke en soms ook een lichamelijke beperking. Ze komen gewoon naar je toe, ze begrijpen niet dat lichamelijk contact hebben nu niet mag. Ook is het belangrijk voor ze, ze kunnen rustig worden van een arm om hen heen, een knuffel. En we moeten ook luiers verwisselen, de meeste kinderen dragen die. Dus op anderhalve meter afstand blijven is onmogelijk. Ik sta sinds corona niet op de groep, maar maak alles schoon dat aangeraakt wordt. Bijvoorbeeld deur- en lichtknoppen en toetsenborden. Ook speelgoed, want dat stoppen de kinderen in hun mond. Zo is er een jongen met autisme die dat de hele dag door doet nadat hij het steeds eerst heeft laten vallen. Van die gewoonte wordt hij rustig.

Coronaprotocollen en teststraat
Momenteel zijn we beperkt open met twee, hooguit drie kinderen per groep. Dat zijn kinderen die echt niet thuis kunnen zijn overdag of van wie de ouders in vitale beroepen werken. Vanaf 11 mei gaan we weer open voor alle kinderen. De GGD is bij ons op het werk geweest om informatie te geven en onze vragen te beantwoorden. Wat wel en niet te doen als we geen anderhalve meter afstand kunnen houden tot de kinderen en elkaar? Bijvoorbeeld de chauffeurs die de kinderen halen en brengen, ook kinderen in rolstoelen. Dragen we wel of geen mondkapjes en handschoenen? Hoelang blijft corona in je haar hangen, wat kun je ertegen doen? Alle adviezen worden nu uitgeschreven in protocollen. Zo weten we al dat we de tennisballen moeten vervangen door gladde ballen, die we makkelijker kunnen schoonmaken. Alle maatregelen bespreken we met de ouders. Sommigen zijn heel bezorgd vanwege hun kwetsbare kinderen. Gelukkig kunnen ze wel uitgaan van een grote kans dat we als medewerkers gezond zijn, omdat we zo nauwkeurig zijn. Bij verkoudheid blijven we thuis en we laten ons bij gezondheidsklachten testen op corona. Bij de ijsbaan gebeurt dat. Daar is voor zorgmedewerkers in Haarlem een zogeheten teststraat ingericht, een drive in, naar Koreaans voorbeeld. Je rijdt er met de auto in en blijft erin zitten, terwijl een helemaal in plastic ingepakte medewerker van de GGD de test afneemt. Een paar collega's hebben de test laten doen. Ze hadden geen corona. Dat is geruststellend, ook voor de paar collega's die zwanger zijn.

Misschien eerder met pensioen
Hoewel ik nu dus nog niet dicht bij de kinderen kom, ben ik soms angstiger dan ik had gedacht. Ik ben bang om zelf ziek te worden, want ik heb vanwege mijn leeftijd meer risico. En ik ben huiverig om straks weer in de buurt te komen van de kinderen. Zo hebben we kinderen met een meervoudige handicap die sondevoeding krijgen en kinderen met epileptische aanvallen. Het is nog niet bekend of hun immuunsysteem anders werkt dan bij kinderen zonder een beperking en of ze bevattelijker zijn voor corona en/of anderen eerder kunnen besmetten dan kinderen zonder beperking. Hopelijk wordt dat in de loop van het jaar duidelijk. Ik denk momenteel wel na over de vraag of ik eerder met pensioen ga, zodat ik een extra risico op het krijgen of verspreiden van corona vermijd.

Angst transformeren
Als hooggevoelige neem ik ook snel angst bij anderen waar. Op mijn werk ervaar ik het niet. Ik denk doordat we respectvol met elkaar omgaan, ook dankzij de duidelijke afspraken. We hoeven niet te 'vechten en knokken'. Dat gebeurt in een supermarkt, op straat of op de markt natuurlijk ook niet, maar energetisch zijn er wel irritaties voelbaar als mensen denken 'ik wil iets uit het schap pakken waar jij net staat' of 'je pakt net het laatste pak toiletpapier dat ik had willen hebben'.
Ik meng me daarom ook zo min mogelijk in groepen, ik voel me er niet op m'n gemak. Wel in online meditaties  waar soms tot wel vijfhonderd mensen tegelijk aan meedoen. Voor vrede in de wereld en met de intentie dat mensen vergevingsgezind worden en 'het licht van hun ziel' kunnen laten schijnen. Daarnaast doe ik aan Pranic Healing, wat het zelfherstellend vermogen van je lichaam vergroot.

Wat ik doe als ik me angstig voel, is door de angst heen gaan. Want ik weet dat ik dan bij mijn gaven kom, die onder de angsten zitten. Daarom hoop ik de angst te transformeren. Ik zie het ook als een heel transformatieve tijd. Helpend zijn de ademhalingsoefeningen van Tineke en Romy en Transformational Breathing. Ze brengen me weer terug bij mezelf. Daarnaast geeft het rust als ik me realiseer dat ik niet de angst ben, maar angst heb. Zo bén ik ook niet dit lichaam, een ziekte, mijn gedachtes of emoties. Ik héb een lichaam, ziekte, gedachtes of emoties. Zo met een afstandje naar mezelf kijken werkt heel direct, in combinatie met diep ademen naar een punt 3,75 cm onder mijn navel. Daar zit je chi, je levenskracht.  
Tai chi doe ik nu via Zoom. Het voelt meer op afstand, ook omdat ik de anderen minder voel en de begeleider moeilijker kan zien en horen. Maar ik heb voldoende les gehad, zodat ik weet wat de bedoeling is. Verder geniet ik van de stilte op straat en in de lucht, de vogelgeluiden, de schone lucht, dat heeft iets troostrijks, net als het besef dat het voor de dieren nu lekker rustig is. Troost put ik ook uit een gedicht van Franciscus van Assisi.

Angstig zijn een aantal bewoners in het hofje waar ik woon. Mijn bovenbuurvrouw van 84 jaar is mentaal nog heel goed, maar heeft fysieke klachten en gaat bewust de deur niet meer uit. Voor haar doe ik boodschappen.
Zo zijn er nog een paar vrouwen met klachten die zich isoleren. AIs minigemeenschapje kunnen we voor elkaar zorgen, het gaat ook eenzaamheid tegen. We hebben een WhatsAppgroep en we gaan af en toe om de centrale eikenboom zitten met een kop koffie. Zo'n praatje op ruim twee meter afstand van elkaar wordt erg gewaardeerd.

Wake-upcall
Ik zie de coronacrisis als een wake-upcall. Wat doen we met onszelf en de Aarde? De natuurlijke balans is verstoord. De Aarde is één groot lichaam. En zoals je ziek wordt als je eigen lichaam niet in balans is, wordt de Aarde dat ook. Laten we niet wegkijken, maar onderzoeken wat we kunnen doen. Tenslotte hangt alles met alles samen. Ik zie de Aarde als mijn moeder of 'mijn grote zus'. Voor haar wil ik goed zorgen, net als voor mezelf en me op het zelf-helend vermogen richten.

De verspreiding van het virus is onder meer ontstaan doordat dieren uit hun natuurlijke habitat zijn verdreven. Ik heb een aantal jaar als vrijwilliger in Bolivia gewerkt en mede een kleinschalige woning voor kinderen zonder ouders opgezet. In die tijd heb ik meegemaakt dat er veel oerbos gekapt werd voor het aanleggen van soja- en rietsuikervelden. Het gaat dan om bomen van wel anderhalve meter dikte, zoveel als de afstand die we nu moeten houden... De leefgebieden van onze mede-Aardebewoners zoals apen en andere wilde dieren gaan eraan. De dieren komen in het nauw en zo kunnen we als mens meer in contact komen met dieren die ziek zijn of besmet. Het is bijvoorbeeld bekend dat dieren zoals apen en nertsen corona kunnen krijgen. Doordat de kap illegaal gebeurt, wordt er dik aan verdiend en blijft het rendabel. Het gaat me erg aan het hart.

Ook blijft het virus in stand doordat mensen schieten op wilde dieren om te eten te hebben. Zo heb ik nog contact met gezinnen in Bolivia die als gevolg van corona hun werk in een winkel of de cementfabriek verloren hebben en nu in armoede en honger zitten. Er is geen sociale verzekering waarop ze een beroep kunnen doen. Die mensen hebben wel veel grond om hun huis, maar als gevolg van de klimaatveranderingen is het er vaker heet en te droog, waardoor er niets groeien kan, ze kunnen zelf geen eten verbouwen.
De klimaatveranderingen, waar de kap van oerbos aan bijdraagt, zijn ook te merken aan de hoeveelheid aardbevingen en vulkaanuitbarstingen. Ik las laatst een wetenschappelijk artikel over het effect van extreme regenval en poreuze grond. De grote hoeveelheden water die daardoor plots het binnenste van de Aarde bereiken, kunnen aardverschuiving en aardbeving veroorzaken.

Creatief en inventief
De uitdaging is om uit die vicieuze cirkel te komen door meer zelfvoorzienend te worden en minder afhankelijk van buitenlandse im- en export. In Bolivia ben ik bezig geweest met grondverbetering door het composteren van organisch afval en mensen maken er bijvoorbeeld van plastic flesjes plantenbakken. Ook zijn er van rivierkeien plantenbakken gemaakt waarin mensen groenten kunnen verbouwen. Daarmee hebben ze het probleem opgelost dat varkens en kippen door de grond harken met hun poten en de zaden opeten.
In Nederland wonen we met vele mensen op weinig grond, waardoor zelfvoorzienend worden lastig is. Ik heb goede hoop dat we toch ook hier door creativiteit inventiever worden.
Bij een school bij mij om de hoek bedacht iemand dat het maaien achterwege gelaten kon worden, zodat er een bijenveldje gemaakt kon worden. Daar heb ik zaadjes geplant. De balans herstellen kan klein beginnen.

Aan het woord is: Jet Holshuijsen (58), zelfstandig (team)coach, facilitator, sparringpartner. Haar praktijk heet Nature at Work. Ze helpt ondernemers en professionals om hun natuurlijke ambities waar te maken.

'Shine, that’s all', dat staat op het doek dat achter mij hangt als ik aan mijn bureau zit. En dat is ook eigenlijk de kern van wat we nu te doen hebben. Toen we net met corona te maken kregen, viel er veel werk uit mijn agenda weg voor mij. Ik merkte dat ik niet zo in de paniek raakte. Ik dacht: wat staat mij, en ons als mens, nu te doen om niet in stress en angst verstrikt te raken? Want angst is een slechte raadgever. Een van de dingen is om nauw contact te houden met een diepe laag in ons waar ‘vertrouwen’ huist. En daar gaat het doek achter mijn bureau over: shine, thats all. Voor mij betekent dat: kan je onafhankelijk van de situatie toch vertrouwen houden? En vanuit dat veld van vertrouwen organisch en natuurlijk handelen? Dat op een bepaald niveau alles goed is, hoe dan ook.

Dat werkte goed op mijn ‘coronaverjaardag’. Ik had niemand uitgenodigd en nergens op gerekend. Wel had ik een taartje en heel veel bloemen gehaald, en slingers opgehangen. 'Ik ga hier zó'n feestje van maken' dacht ik. En toen kwamen er toch een hoop felicitaties via WhatsApp en sociale media, cadeautjes door de brievenbus en lieve vrienden op keurige afstand voor koffie in de tuin! Ik heb genoten van de dag. Alle aandacht voelde extra warm, een memorabele dag die mij dankbaar stemde. Ik zou het altijd wel zo willen vieren. 's Avonds ben ik wel naar Amsterdam gegaan, waar mijn twee kinderen wonen, hen wilde ik wel heel graag even zien. Op afstand hebben we super gezellig in het park een uurtje mijn verjaardag gevierd.

Vertrouwen voelen en voeden, hoe doe je dat?
In de begintijd van corona, toen we nog wat makkelijker naar buiten konden, heb ik twaalf dagen achtereen filmpjes op mijn website en sociale media geplaatst, elke dag eentje. Ze gaan over hoe je in deze stressvolle tijd je hoofd helder kunt houden. Vertrouwen voelen en voeden in deze uitdagende tijd met zoveel onzekerheden, niet wetend wat er nog op ons afkomt, hoe doe je dat nou? Vanuit mijn vakgebied wilde ik graag anderen inspireren. Ik was verrast door de enthousiaste reacties op mijn filmpjes. Nadat ik was gestopt, kreeg ik berichtjes van mensen dat ze de filmpjes misten, dat de tips ze zo geholpen hadden, en dat ze de filmpjes met tips zelfs hadden doorgestuurd naar anderen. Er blijkt dat er iets in mijn stem zit waardoor ze rustig werden. Zo leuk! Dat heb ik nooit geweten. En fijn, want ik vond het heel spannend om zo zichtbaar te worden op social media.
Ik ben alweer aan het nadenken hoe ik op een andere manier weer wat kan delen en bieden, meer met de link naar de veldgids die ik nu schrijf. Hoe je jezelf gidst naar vertrouwen, zodat je er optimaal voor jezelf en anderen kunt zijn. Zoiets. Ik ga het zien, ik wil me laten leiden door inspiratie en niet door angst voor bijvoorbeeld gebrek aan werk. Ik wil vanuit dat vertrouwen uitreiken en anderen inspireren en als ze dat willen, begeleiden om in hun binnenwereld die plek van vertrouwen te vinden.

De natuur is niet buiten ons, we zijn de natuur
Contact maken met het veld van vertrouwen kun je als je in het nu bent. Als je nadenkt over het verleden, zit je al gauw in emoties zoals verdriet en schuld. En als je nadenkt over de toekomst, dan schiet je snel in angst, zeker nu in deze coronatijd. Je kunt jezelf ook leren gidsen naar het NU. In de natuur zijn helpt daar enorm bij. Het maakt verstilling in jezelf vinden gemakkelijker, het gebeurt veel sneller. Ik gebruik buiten om naar binnen te gaan, mijn innerlijke wereld in.
Ik ben opgegroeid met de natuur en buiten zijn, ik ben ervan doordrenkt. Mijn ouders waren grote natuurliefhebbers en mijn broer, zus en ik zijn als het ware met een verrekijker om de nek geboren. In de natuur is het zoveel makkelijker om niet zo in het denken te schieten. Als ik bijvoorbeeld tobberig ben en ineens een ijsvogeltje tijdens een wandeling zie of ik mijn twee vrienden, heggenmus en merel, zich hoor uitsloven met hun mooiste zang in mijn tuin, dan ben ik instant in het moment en ben ik mijn getob vergeten. Die gevoelens van blijdschap en dankbaarheid zijn behulpzaam om de spanning eraf te halen. De kunst is om je open te stellen voor al dat moois. Al kunnen we door de huidige coronamaatregelen niet volop naar buiten gaan, je kunt altijd naar de lucht kijken. Er is daar zoveel te zien!

Het is een mooie ontwikkeling dat mensen de natuur meer gaan liefhebben en waarderen. Dat ze zich bewuster worden van de kracht en de schoonheid die de Aarde ons brengen. Want wat je liefhebt, dat maak je niet zo snel kapot. We zijn geneigd zorgvuldig om te gaan met - en goed te zorgen voor - wat we liefhebben. We gaan niet naar de natuur, we zíjn de natuur.

Aarde als rechtspersoon
Laatst zag ik op televisie een enorm inspirerende documentaire: Wij zijn de rivier. De Maori zeggen over de rivier Whanganui in Nieuw-Zeeland: 'wij zijn de rivier en de rivier is ons'. Als de rivier niet veilig is, zijn wij niet veilig. De rivier werd lange tijd erg vervuild. Dat voelde voor de Maori alsof ze bezet, onderdrukt en vermoord werden, het voelde als oorlog. Na honderdvijftig jaar onderhandelen is de rivier een rechtspersoon geworden met wie je serieus rekening houdt, die gelijkwaardig is aan de mens. Nu wordt er niet meer zo veel in geloosd. Ik ben er voorstander van om van de Aarde als geheel een rechtspersoon te maken. Want de ervaring van de Maori dat zij de rivier zijn en andersom, geldt voor ons allemaal met de hele Aarde. Dat bewustzijn groeit gelukkig. Alles is van waarde en heeft zijn belangrijke plek, ook een boom en een lieveheersbeestje. We zijn als mens niet beter of belangrijker. Het zou zo mooi zijn als er een economie gaat ontstaan waarin er met al het leven rekening wordt gehouden. De Aarde als rechtspersoon, dat zou een goed begin zijn!

Verstilling en vertraging geven ruimte voor zelfreflectie
Voor sommigen is deze coronatijd aanleiding om contact met me op te nemen voor bijvoorbeeld de vraag 'ik voel me opgefokt thuis en hoe kan ik in de letterlijk beperkte ruimte mijn vrijheid vinden?’. Echte vrijheid vind je niet buiten jezelf, die zit in je. Victor Frankl, overlever van een concentratiekamp, schrijft daar prachtig over. Maar ja, hoe krijg je dat voor elkaar? Als je bewegingsvrijheid beperkt wordt, zoals nu, komen patronen glashelder op tafel. Dat gebeurt ook met die van mij in deze periode. Ik ben ze erg aan het waarnemen. Ik zie dan bijvoorbeeld ineens 'ah, dus zó probeer ik te ontsnappen!'

Anderen willen herijken en hun ambities weer eens verkennen. Mensen die ik eerder coachte, nemen nu weer contact op om zichzelf weer eens onder de loep te nemen. ‘Zit ik nog op de juiste plek, kan ik mijn talenten en kwaliteiten nog kwijt?’ Voor antwoord op de vraag hoe je je kiem ontwikkelt gaat het vooral over: welke kiem wil ontwikkeld worden? Waar liggen je wortels? Zodat je ambities waarmaakt die echt bij je passen. Dat je niet als perenboom een appelboom probeert te worden. En het gaat ook dan vooral over vertrouwen.
In dit verband moet ik aan de zonnebloempitjes denken die ik laatst in een potje heb gepland. Uit het niets komen ineens blaadjes boven de aarde omhoog. Als ze ver genoeg zijn met rijpen, zet ik ze in de tuin. In hun groeiproces zijn ze in alle rust aan het groeien, zijn hun wortels water aan het zoeken. Straks zet ik ze in de vrije aarde in de tuin. Het is prachtig om dat super natuurlijke proces te zien. Die enorme groeikracht. En dat dat vanzelf gaat. Denk je dat deze pitten stressen over wat ze willen worden? En of het wel gaat lukken? Nee. Die wortels zijn onder de oppervlakte hard aan het werk en verder laten ze los, ze vertrouwen op hun groeikracht.

Ik denk vaak aan de uitspraak van Loesje: ga je mee verdwalen? Ik weet de weg. Dat kan als je kunt omgaan met ‘niet weten’ en durft te vertrouwen op andere kennis. De kennis van vertrouwen en natuurlijke bronnen. Zodat je niet 'lost' bent, maar los. Zodat je de plek kan vinden waarin je ineens van binnen hoort: ‘shine, that’s all'.